Behandelindicaties voor schoolgaande kinderen

Ademhalingsproblematiek
De meest voorkomende ademhalingsproblemen bij kinderen ontstaan veelal door astma en hyperventilatie. Ook kan het zo zijn dat kinderen taaislijmziekte hebben (Cystic Fibrosis, CF). Kinderen kunnen snel vermoeid zijn, een snelle ademhaling hebben en/of een typische vorm van de borstkas. Een kinderfysiotherapeut kan van meerwaarde zijn bij het aanleren van ademhalingsoefeningen die kinderen toe kunnen passen bij bijvoorbeeld benauwdheidsklachten en inspanning.

Developmental Coördination Disorder (DCD)

In het dagelijks leven zijn de problemen van kinderen met DCD herkenbaar. Het zijn kinderen die onhandig zijn, veel vallen, moeite hebben met het aanleren van vaardigheden zoals schrijven en fietsen. Bij jongens komt dit vaker voor dan bij meisjes. Indien er een ziektebeeld aan ten grondslag ligt of indien het kind zwakbegaafd is als oorzaak voor de motorische problematiek, kan deze diagnose niet gesteld worden. De kinderfysiotherapeut zal na het afnemen van een vraaggesprek het vermoeden hebben dat het kind DCD heeft. Er wordt dan een test afgenomen die de motoriek leeftijdsadequaat beoordeelt. Het doel van de kinderfysiotherapie is om de problemen met de motoriek te verminderen, zodat het kind zo goed mogelijk mee kan doen met bijvoorbeeld de gymlessen en het buiten spelen.

Houdings- gerelateerde klachten
Onder houdings- gerelateerde klachten worden onder andere rugklachten verstaan. Onder de 7 jaar komen deze niet vaak voor. Tijdens de puberteit neemt het aantal rugklachten toe, omdat naast groeistoornissen mechanische overbelasting een rol kan gaan spelen. Rugproblemen die op kinderleeftijd voorkomen, zijn bijvoorbeeld ontstekingsprocessen en een  scoliose (kromming van de wervelkolom).

Motorische ontwikkelingsachterstand
De motorische ontwikkeling van kinderen verschilt. De één zal zich sneller ontwikkelen dan de ander. Onder motoriek wordt verstaan het geheel aan bewegingen en bewegingspatronen, dat je in staat stelt je lichaam te bewegen, te gebruiken en voort te bewegen. Om de wereld om je heen te kunnen ontdekken moet je je kunnen bewegen, je moet dingen kunnen pakken en kunnen vasthouden, je moet je kunnen gaan verplaatsen en kunnen aftasten. Maar ook de ontwikkeling van spraak en het uiten van emoties vraagt om motoriek. Problemen met de motoriek hebben dan ook een grote invloed op de ontwikkeling van het kind. Het kan zijn dat er een oorzaak aan ten grondslag ligt, waardoor een kind een motorische achterstand heeft. Naarmate kinderen ouder worden, worden er complexere vaardigheden verwacht van het kind.

Neurologische aandoening
Voor kinderen met centraal motorische stoornissen valt de grootste groep kinderen onder de noemer cerebrale parese (CP). Dit is een beeld met een houdings- of bewegingsstoornis die ontstaat door een hersenbeschadiging voor de eerste verjaardag. Zij worden ingedeeld op basis van het type bewegingsstoornis. De aandoening kan stoornissen in de sensoriek (gevoel), motoriek, cognitie (verstand), perceptie (de prikkelverwerking in de hersenen) en communicatieproblemen veroorzaken. De spastische parese komt het meest voor.

Orthopedische klachten
Orthopedie is de leer van het steun- en bewegingsapparaat. Al vanaf de geboorte kunnen er orthopedische klachten aanwezig, zoals een aangeboren afwijking van het houdings- en bewegingsapparaat. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een klompvoet. Ook als kinderen wat ouder worden kunnen er klachten zijn van diverse gewrichten, na bijvoorbeeld een botbreuk of spierscheur. Het kan zijn dat kinderen een ander looppatroon hebben, nadat ze uit het gips komen. Deze categorie is breed en omvat eigenlijk het geheel aan klachten van botten, spieren en pezen.

Schrijfproblemen
Schrijven is een vaardigheid die kinderen in staat stelt te communiceren. Het schrijven doet een beroep op een hoog niveau van coördinatie door de complexiteit van de bewegingen. Het ontstaan van schrijfproblemen kan liggen aan een foutief leerproces, waarbij de primaire instructie bij het aanleren van het schrijven te weinig individueel wordt aangepast. Wanneer schrijfproblemen gelegen zijn in de motorische uitvoering, kan dit worden beschouwd als een stoornis in de fijne motoriek. Denk hierbij aan een onjuiste penvatting en onvoldoende oog-hand coördinatie. Via een schrijftest wordt informatie verkregen over het schrijfspoor (datgene wat op papier komt), de manier waarop letters aan elkaar verbonden worden, de grootte en verhoudingen in grootte tussen de letters en het op de juiste plaats krijgen van de letters en woorden op het papier.

Sportblessures
Kinderen in de groei zijn gevoeliger voor het krijgen van een blessure. Tijdens de groei is het lichaam onderhevig aan veranderingen. De top van de groeiversnelling ligt rond het 14e levensjaar van kinderen. Met name overbelasting letsels komen vaak voor. Een juiste diagnose en begeleiding naar sporthervatting is hierbij van groot belang om de kans op recidief te verkleinen.

Medisch onverklaarde klachten
Medisch onverklaarde klachten zijn klachten die niet verklaard kunnen worden door omschreven en geaccepteerde ziektebeelden, maar die zo ernstig zijn dat normale activiteiten gehinderd worden. Denk hierbij aan het naar school gaan en het niet kunnen sporten. Bij jonge kinderen staat buikpijn vaak op de voorgrond, bij de wat oudere kinderen hoofdpijnklachten en bij de jongvolwassenen spier- en gewrichtspijnen. Kenmerkend is het chronische karakter, waarbij de klachten maanden tot jaren aanwezig kunnen zijn. Gedragsgeoriënteerde begeleiding in relatie tot het bewegend functioneren en het zoeken naar een oplossing is het aandachtspunt van de kinderfysiotherapeut.